تست های غربالگری مختص بارداری به دودسته اصلی تقسیم می شوند : غربالگری مرحله اول و غربالگری مرحله دوم البته در این میان تست های دیگری چون غربالگری یکپارچه نیز وجود دارد.
در مقاله های گذشته در رابطه با آزمایشات غربالگری مرحله اول اطلاعاتی ارائه شد . مقاله حاضر در رابطه با مرحله دوم غربالگی یا به عبارتی غربالگری سه ماهه دوم می باشد.
غربالگری سه ماهه دوم :
در این نوع غربالگری تست های متعددی برای بررسی 4 مارکر صورت می گیرد که نام دیگر آن کوادر مارکر است. می توان با توجه به شرایط 3 عدد از مارکر ها را نیز بررسی نمود که در این حالت به آزمایشات نامبرده تریپل مارکر می گویند. چهر مارکر مورد بررسی عبارتند از : HCG – آلفا فیتو پروتئین – اینهیبین آ – استریول (UE3)
که گاه می توان از آزمایش بر روی اینهیبین آ چشم پوشی کرد و تست تریپل مارکر را انجام داد لازم است بدانید که این امر تنها با صلاحدید پزشک متخصص زنان امکان پذیر است.
زمان مناسب برای انجام غربالگری مرحله دوم ، از شروع هفته 14 حاملگی و تا انتهای هفته 22 حاملگی است و می توان به این نکته مهم نیز شاره نمود که بهترین و موثر ترین مدت زمان در این فاصله زمانی ، روزهای مابین هفته 15 تا 16 می باشد. در این فاصله زمانی لازم است مادران باردار برای انجام تست های غربالگی مرحله دوم به متخصص زنان مراجعه کرده و توسط وی با آزمایشگاه های تخصصی این امر آشنا شوند.
موارد مورد ارزیابی در این نوع غربالگری ها :
علاوه بر تست و بررسی سندرم های داون ، ادواردز و پاتو به صورت مجدد ، موارد مهم تر دیگری نیز قابل بررسی هستند که شناسایی نارسایی های لوله عصبی جنین از بارزترین ارزیابی های غربالگری مرحله دوم می باشد.
نتیجه آزمایشات غربالگری مرحله دوم :
طی مطالعه نتایج آزمایشات در غربالگری سه ماهه دوم ، مادران دسته بندی شده و در رده های پرخطر ، میانی ، و کم خطر جای می گیرند دسته های نامبرده به شرح زیرند:
مادران کم خطر : در باره مادران کم خطر خوشبختانه احتمال وقوع ریسک پایین تر از 400/1 می باشد و آزمایشات غربالگری برای ارزیابی سندرم داون خاتمه می یابد
مادران میانی : اگر احتمال بروز سندرم داون جنین مابین 250/1 تا 400/1 بود ، طی هفته 18 تا 20 بارداری یک سونوگرافی با ماهیت تفصیلی ترتیب داده می شود .
مادران پرخطر : اگر احتمال ابتلای جنین بالا تر از 250/1 باشد باید سن دقیق جنین مشخص شده و در صورت لزوم تست های مربوطه به ویژه آمینوسنتز انجام شود چنانچه سن موجود در آزمایشات با سن اصلی جنین بیش از هفت روز اختلاف داشت ، مادر باردار بایستی مجددا به منظور ارزیابی ریسک با آزمایشگاه مراجعه نماید اگر میزان سن جنین وی از اولین روز آخرین قائدگی برآورد شده بود ، واجب است سونوگرافی تاییدیه سنی ، پیش از تست آمینوسنتز صورت گیرد به این دسته از مادران اسکرین مثبت نیز می گویند.
با تشکر مدیریت سایت دکتر غزاله موسوی زاده جراح و متخصص زنان ، زایمان و نازایی.
