تب در بارداری شرایطی است که نیازمند توجه دقیق است، زیرا می تواند بر مادر و جنین در حال رشد تأثیر بگذارد. تب به طور کلی به عنوان دمای بدن بالاتر از 38 درجه سانتیگراد (100.4 درجه فارنهایت) تعریف می شود و می تواند ناشی از عوامل مختلفی از جمله عفونت ها، شرایط التهابی یا سایر مشکلات زمینه ای سلامتی باشد. برای زنان بارداری که تب دارند، ضروری است به سرعت به دنبال توصیه های پزشکی باشند، زیرا برخی از عفونت ها می توانند خطرات جدی مانند زایمان زودرس، ناهنجاری های مادرزادی و حتی سقط جنین را به همراه داشته باشند. این مقاله به بررسی این جنبه ها می پردازد و نکات ارزشمندی را برای مادران باردار و خانواده هایشان ارائه می دهد.
علل شایع تب در دوران بارداری
عوامل متعددی می توانند منجر به تب در دوران بارداری شوند. برخی از شایع ترین علل عبارتند از:
- عفونت ها: عفونت های باکتریایی و ویروسی عاملان اصلی تب هستند. عفونت های رایج در دوران بارداری شامل عفونت های مجاری ادراری، عفونت های تنفسی و عفونت های دستگاه گوارش است.
- آنفولانزا: زنان باردار به دلیل تغییرات در سیستم ایمنی بدن بیشتر در معرض ابتلا به آنفولانزا قرار دارند. آنفولانزا می تواند باعث تب بالا و سایر علائمی مانند درد بدن، خستگی و مشکلات تنفسی شود.
- لیستریوزیس: این عفونت باکتریایی ناشی از مصرف غذای آلوده است. زنان باردار در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به لیستریوز هستند که می تواند منجر به تب، لرز و علائم گوارشی شود.
- کوریوآمنیونیت: این عفونت پرده های جنینی و مایع آمنیوتیک است. این می تواند باعث تب، حساسیت رحم و افزایش ضربان قلب در مادر و جنین شود.
آیا تب در بارداری طبیعی است؟
تغییر دمای بدن در دوران بارداری امری شایع و عادی است. در طی بارداری افزایش دمای بدن نیز ممکن است به دلایل زیر صورت گیرد:
- افزایش متابولیسم
- سطح بالای هورمون ها مانند پروژسترون
- افزایش وزن بدن در دوران بارداری و تغذیه ی جنین
این موارد ممکن است باعث افزایش گردش خون محیطی در خانم شده و به افزایش دمای بدن منجر شود. بنابراین ترکیب شدن این موارد نیز باعث می شود تا دمای بدن در محدوده ی طبیعی قرار گیرد.
با این حال افزایش جزئی در دمای بدن جای نگرانی نیست، هر بار که دمای بدن خانم باردار بیشتر از ۳۸ درجه شود باید به متخصص زنان و یا کلنیک های درمانی مراجعه شود.
اگر دمای بدن از ۳۷.۵ درجه سانتیگراد بیشتر باشد، حتی بدون علائم بیماری خاصی مانند آنفولانزا در بارداری یا سرماخوردگی با متخصص زنان خود تماس بگیرید.
خطرات مرتبط با تب در دوران بارداری
در حالی که تب خفیف ممکن است خطرات قابل توجهی نداشته باشد، تب بالا، به خصوص در سه ماهه اول، می تواند عواقب جدی به دنبال داشته باشد. برخی از خطرات احتمالی عبارتند از:
- نقص های هنگام تولد: تب بالا در مراحل اولیه بارداری می تواند با رشد لوله عصبی جنین تداخل کند و منجر به نقص های هنگام تولد مانند اسپینا بیفیدا شود.
- زایمان زودرس: تب می تواند باعث ترشح مواد شیمیایی خاصی در بدن شود که منجر به زایمان زودرس شود و خطر عوارض را برای نوزاد افزایش دهد.
- سقط جنین: برخی شواهد نشان می دهد که تب بالا در سه ماهه اول ممکن است با افزایش خطر سقط جنین همراه باشد.
- عوارض مادرزادی: عفونت های درمان نشده که منجر به تب می شوند، می توانند منجر به عوارض مادرزادی جدی تری مانند سپسیس شوند که می تواند تهدید کننده زندگی باشد.
بیشتر بخوانید: هزینه عمل ivf
علت تب در دوران بارداری چیست؟
همانطور که گفته شد تغییر دمای بدن در دوران بارداری طبیعی است، ولی اگر دمای بدن از محدوده ی مورد نظر عبور کند، شما تب دارید و تب می تواند به دلایل زمینه ای مختلفی رخ دهد.
دلایل شایع تب در این دوران عبارتند از:
- ویروس های تنفسی، مانند سرماخوردگی، آنفولانزا و بیماری کروناویروس
- ذات الریه
- تورم در لوزه (عفونت گلو)
- میکروب معده
- عفونت های کلیوی
- عفونت گوش
- مسمومیت غذایی
- عفونت های تناسلی
- ویروس شکمی
- عفونت دستگاه ادراری (از جمله عفونت کلیه)
برخی از فعالیت های بدنی نیز می توانند دمای بدن شما را افزایش دهند. این شامل ورزش کردن در بیرون در روزهای گرم و مرطوب است. برخی از تحقیقات نشان می دهد که گذراندن زمان زیاد در دوران بارداری در سونا یا جکوزی ممکن است دمای بدن را بیش از حد بالا برده و خطر تولد نوزاد با نقص مادرزادی را افزایش دهد. برای ایمن بودن، بهتر است از این نوع فعالیت ها در دوران بارداری خودداری کنید.
مدیریت تب در دوران بارداری
مدیریت موثر تب در دوران بارداری برای به حداقل رساندن خطرات ضروری است. در اینجا مراحلی وجود دارد که باید در نظر بگیرید:
- دریافت مشاوره پزشکی: اگر در دوران بارداری تب کردید، بسیار مهم است که با پزشک خود مشورت کنید. آنها می توانند علت زمینه ای را تعیین کرده و درمان مناسب را توصیه کنند.
- داروها: استامینوفن (تیلنول) به طور کلی برای کاهش تب در دوران بارداری بی خطر تلقی می شود. با این حال، مهم است که در مورد دوز و مدت مصرف، توصیه های پزشک خود را رعایت کنید.
- آبرسانی: در صورت تب، نوشیدن مایعات فراوان مانند آب، دمنوش های گیاهی و آبگوشت بدون چربی برای تنظیم دمای بدن و جلوگیری از کم آبی بدن ضروری است.
- استراحت: استراحت کافی برای سیستم ایمنی بدن شما برای مبارزه با عفونت زمینه ای که باعث تب می شود، ضروری است. اطمینان حاصل کنید که خواب کافی داشته باشید و از فعالیت بیش از حد خودداری کنید.
- نظارت بر علائم: تب خود و هر گونه علائم دیگری را که ممکن است تجربه کنید، پیگیری کنید. در صورت ادامه تب یا بروز علائم دیگری مانند سردرد شدید یا مشکل در تنفس، به پزشک خود اطلاع دهید.
چه علائمی معمولا همراه با تب در بارداری دیده می شوند؟
مادران عزیز در زمان بیان تب خود باید هر گونه علائمی را که دارند به پزشک خود توضیح دهند تا درمان های بهتری در نظر گرفته شود برخی از علائمی که به همراه تب مشاهده می شود عبارتند از :
- تنگی نفس
- کمر درد
- لرز
- درد شکم
- احساس گرما و سرخ شدن
- دردهای عضلانی
- تعریق
- از دست دادن اشتها
- کم آبی بدن
- ضعف
برخی از دلایل دیگر بروز تب در بارداری مسمومیت های غذایی است که علائمی چون درد شکم، حالت تهوع و استفراغ دارد. اسهال و استفراغ در دوران بارداری مشکل ساز هستند، زیرا می توانند باعث کم آبی بدن، انقباضات و زایمان زودرس شوند. در صورت دیدن چنین علائمی در اسرع وقت به پزشک مراجعه نمایید.
بیشتر بخوانید: اولین اقدام برای درمان ناباروری
آیا تب در دوران بارداری به جنین آسیب می رساند؟
تب در دوران بارداری به ویژه در سه ماهه اول بارداری، ممکن است برای کودک شما مشکلاتی ایجاد کند. دمای بالاتر از 103 فارنهایت (39.4 درجه سانتیگراد) در سه ماهه اول نیز ممکن است خطر ابتلا به موارد زیر را افزایش دهد:
- اختلال طیف اوتیسم (تحقیقات بیشتری در این زمینه مورد نیاز است)
- شکاف لب و شکاف کام
- نقایص مادرزادی قلب
- سقط جنین
بهترین راه برای جلوگیری از تب این است که اقداماتی را انجام دهید تا بیمار نشوید. حتما دست های خود را مرتب بشویید یا از ضدعفونی کننده دست استفاده کنید، از افراد بیمار دوری کنید، غذاهای سالم بخورید و خواب کافی داشته باشید.
پیشگیری از تب در دوران بارداری
پیشگیری همیشه بهتر از درمان است. در اینجا چند نکته برای کمک به پیشگیری از تب در دوران بارداری آورده شده است:
- واکسیناسیون: اطمینان حاصل کنید که واکسیناسیون هایی مانند واکسن آنفولانزا را به روز نگه داشته اید، این واکسن برای زنان باردار بی خطر و توصیه می شود.
- رعایت بهداشت: با شستن مرتب دست ها، اجتناب از تماس نزدیک با افراد بیمار و رعایت نکات بهداشتی در مورد مواد غذایی، از ابتلا به عفونت جلوگیری کنید.
- مراقبت های دوران بارداری: انجام معاینات منظم دوران بارداری می تواند به تشخیص و رسیدگی زودهنگام به هرگونه مشکل احتمالی سلامتی کمک کند و خطر ابتلا به عفونت و تب را کاهش دهد.
- سبک زندگی سالم: رژیم غذایی متعادلی داشته باشید که سرشار از ویتامین ها و مواد معدنی برای تقویت سیستم ایمنی بدن باشد. ورزش کافی، خواب مناسب و مدیریت استرس نیز نقش مهمی در حفظ سلامت کلی بدن دارند.
نتیجه گیری
تب در دوران بارداری می تواند نگران کننده باشد، اما با مدیریت سریع و مناسب، در اکثر موارد بدون عارضه برطرف می شود. درک علل رایج، خطرات احتمالی و راه کار های موثر مدیریت تب، برای اطمینان از سلامت و رفاه مادر و جنین در حال رشد، حیاتی است. اگر در دوران بارداری تب کردید، در مراجعه به پزشک و رعایت دستورالعمل های توصیه شده برای حفظ سلامت خود و سلامت جنین تان تردید نکنید.
